Ziektewijzer

Komkommermozaïekvirus

Veroorzaker

Komkommermozaïekvirus (CMV)

Vector

Diverse bladluissoorten

Verspreiding

Wereldwijd

Symptomen

Alle komkommerachtigen zijn gevoelig voor CMV, maar watermeloen wordt zelden aangetast. De symptomen kunnen variëren afhankelijk van de gastheer, omgeving en leeftijd van de plant op het moment van infectie. De symptomen verschijnen eerst op jongere bladeren, die omlaag krullen, vlekkerig en vervormd worden en krimpen. Planten kunnen in hun groei belemmerd worden, met kortere internodiën, wat een rozetachtig uiterlijk van de jongste bladeren tot gevolg heeft. Als infectie optreedt na de bloei, wordt de stengelgroei wellicht niet beperkt, maar kunnen de vruchten vlekkerig en misvormd zijn.

Komkommer: zaailingen vertonen zelden symptomen tijdens de eerste weken van de groei, maar de symptomen kunnen verschijnen zodra ze krachtig gaan groeien. De bladeren worden vlekkerig en misvormd met omlaag krullende randen. Alle daaropvolgende groei wordt beperkt, waardoor de plant klein blijft. Oudere bladeren kunnen chlorotische randen ontwikkelen, die later necrotisch worden. De vruchten zijn vaak misvormd, vlekkerig (gelig-groen), wrattig en klein van formaat. Geïnfecteerde vruchten kunnen er gebleekt uitzien vanwege het gebrek aan chlorofylproductie.

Meloen: meloenplanten kunnen ernstig in hun groei belemmerde groeitoppen hebben. Zelfs als de vruchten geen opvallende symptomen laten zien, is de algemene vruchtkwaliteit vaak slecht.

Pompoen: vroege infectie resulteert vaak in ernstig bladmozaïek. Vruchten kunnen onverkoopbaar worden vanwege de mozaïeksymptomen.

Kalebas: infectie vroeg in het seizoen kan resulteren in ernstig in hun groei belemmerde planten met vervormde bladeren. Bladstelen laten vaak een omlaag gericht of gebogen groeipatroon zien. Ook de bladeren kunnen klein van formaat zijn. Vruchten kunnen onverkoopbaar worden vanwege de uitgesproken rimpeligheid van het vruchtoppervlak. Bij zomerkalebas verschijnen wratachtige verheven gele gedeelten op de vruchten die omringd worden door donkergroene gedeelten.

Watermeloen: de bladsymptomen zijn vaak mild vergeleken met de andere komkommerachtige waardplanten. Er kan lichte bladrimpeling met enige vergeling worden waargenomen.

Cucumber mosaic virus leaf symptoms on cucumber. Note virus symptoms progress up the plant. Cucumber mosaic virus leaf symptoms on cucumber. Note virus symptoms progress up the plant.

Voorwaarden voor ziekteontwikkeling

CMV kan zowel kas- als vollegrondsgroente infecteren. CMV heeft een uitgebreid scala van gastheren (>1200 soorten) die zijn overleving op onkruid, sierplanten en andere cultuurgewassen faciliteren. De primaire wijze van overdracht is niet-persistent via bladluis, hoewel het virus ook mechanisch kan worden overgebracht door apparatuur en medewerkers. Komkommerkevers (Diabrotica spp.) blijken ook CMV te kunnen overdragen, maar bladluizen zijn de primaire vector.

Bestrijding

Beheersing van CMV door middel van vectorbestrijding (bijv. insecticiden, Stylet-olie (d.w.z. met waterstof behandelde paraffineolie)) heeft slechts een marginaal effect. Vermijd het planten naast oudere komkommerachtigen en meerjarige siergewassen die als reservoir voor het virus kunnen dienen. Bestrijd onkruid, gebruik reflecterende mulch, diepploeg gewasresten en voer geïnfecteerdemateriaal uit kassen af om het virus onder controle te houden. Voer een uitgebreid hygiëneprogramma in voor medewerkers en apparatuur om de ziekteverspreiding te minimaliseren. Commerciële resistente variëteiten vormen het beste middel om CMV te bestrijden. Gebleken is dat de resistentie bij komkommer op wereldwijde schaal effectief is. Pogingen tot het ontwikkelen van resistentie bij andere komkommerachtige soorten zijn niet succesvol geweest. Bij gele zomerkalebas heeft de aanwezigheid van het Precocious Yellow Gen goed gewerkt tegen CMV-infectie. In de VS worden een paar resistente transgene kalebascultivars verbouwd.

This browser is no longer supported. Please switch to a supported browser: Chrome, Edge, Firefox, Safari.